Con trai tỷ phú ở nhà thuê, đi tàu điện ngầm

"Tôi sống bằng tiền tự kiếm được", chàng trai 19 tuổi chia sẻ trong khi bố của anh, tỷ phú Mikhail Fridman, sở hữu khối tài sản trị giá 13,7 tỷ USD và đứng thứ 11 trong danh sách những người giàu nhất nước Nga. Tuy vậy, ông Mikhail mong muốn chuyển hết tài sản cho các quỹ từ thiện.

"Tôi sớm hiểu rằng mình sẽ không được thừa hưởng chút gì", Alexander nói.

Vì thế, năm 2019, sau khi tốt nghiệp cấp ba ở London (Anh), Alexander tự thành lập công ty phân phối hookah (còn gọi là shisha, dụng cụ hút thuốc làm bằng thủy tinh) với năm nhân viên, doanh thu đạt 405.000 USD. Tháng 2/2020, anh dự định ra mắt thêm công ty tiếp thị trực tuyến.

Alexander Fridman tự kinh doanh để độc lập tài chính. Ảnh: NDTV.

Một số ý kiến cho rằng Alexander vẫn hưởng lợi từ các mối quan hệ của bố song Công ty dịch thuật Đồng Nai anh phủ nhận: "Quản lý của cửa hàng bán lẻ do bố tôi sở hữu sẽ không đồng ý bày sản phẩm lên kệ nếu chỉ vì tôi là con trai ông chủ".

Alexander dự định đăng ký vào Trường Kinh doanh Stern thuộc Đại học New York (Mỹ) tháng 9 này nhưng quyết định nghỉ một năm. Anh vẫn đang cân nhắc xem nên vào đại học hay dành toàn bộ thời gian cho các công ty của mình.

"Một số bạn bè của tôi tốt nghiệp Đại học Yale, giờ 23 tuổi và phải làm việc 16 tiếng mỗi ngày mới kiếm được 80.000-100.000 USD mỗi năm", anh nói. "Bạn có thể kiếm nhiều tiền bằng cách thông minh hơn".

Trái với gia đình Alexander, nhiều tỷ phú Nga vẫn sẵn sàng để con cái thừa kế tài sản. Năm ngoái, tỷ phú Alexey Mordashov 54 tuổi chuyển nhượng 1,7 tỷ USD cho hai con trai Kirill và Nikita. Tỷ phú Leonid Fedun 63 tuổi thì cho các con là Anton và Ekaterina hơn 1,4 tỷ USD.

Thu Nguyệt (Theo Bloomberg )

Bệnh nhân nghi nhiễm nCov khám ở đâu

Bộ Y tế ngày 28/1 yêu cầu các cơ sở khám, chữa bệnh sẵn sàng tiếp nhận, phân loại người bệnh ngay từ khi đến đăng ký khám.

Người bệnh có triệu chứng viêm đường hô hấp cấp tính (ho, sốt...), bệnh viện tiến hành phân luồng và bố trí buồng khám riêng, đặc biệt lưu ý yếu tố dịch tễ của người bệnh sống hoặc đến từ Trung Quốc trong vòng 14 ngày.

Người bệnh nghi ngờ viêm đường hô hấp cấp tính do chủng mới virus Corona được tiếp nhận và theo dõi cách ly triệt để ở khoa truyền nhiễm, bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh. Khi bệnh diễn biến nặng hoặc được xác định dương tính với chủng virus mới, bệnh nhân sẽ được chuyển tới bệnh viện tuyến cuối theo phân tuyến điều trị của Bộ Y tế.

Cụ thể:

Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (cơ sở Kim Chung) tiếp nhận người bệnh từ Hà Tĩnh trở ra. Trường hợp hết cơ số giường bệnh dự phòng, người bệnh sẽ được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương.

Bệnh viện Trung ương Huế tiếp nhận người bệnh khu vực các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên (từ Quảng Bình đến Phú Yên).

Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM tiếp nhận người bệnh thuộc các tỉnh từ Khánh Hòa trở vào. Trường hợp hết giường, bệnh nhân sẽ được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Nhi đồng 2, Bệnh viện Nhi đồng TP HCM.

Các mẫu bệnh phẩm nghi ngờ mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp tính do chủng mới của virus corona sẽ được gửi tới Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đối với các tỉnh khu vực phía Bắc; Viện Pasteur Nha Trang đối với các tỉnh khu vực miền Trung; Viện Pasteur TP HCM đối với các tỉnh khu vực phía Nam.

Chăm sóc bệnh nhân nhiễm virus nCov ( áo sọc) trong phòng cách ly tại bệnh viện chợ Rẫy. Ảnh : Đ.H

Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông để triển khai hệ thống giao ban trực tuyến từ Cục Khám chữa bệnh đến các bệnh viện đang quản lý, cách ly, điều trị bệnh nhân nhiễm, nghi nhiễm nCoV và những địa phương có thể xuất hiện ca nghi nhiễm. Hệ thống thường xuyên cập nhật, trao đổi, thống nhất phương án, phương pháp điều trị, minh bạch thông tin.

50 đội cơ động cũng được thành lập, nhằm cách ly, khử khuẩn trong quá trình điều trị tại chỗ và vận chuyển bệnh nhân nhiễm, nghi nhiễm nCoV.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường đề nghị các bệnh viện báo cáo nhanh số khẩu trang, máy thở, cơ số thuốc men... có khả năng đáp ứng điều trị được bao nhiêu bệnh nhân.

"Chúng ta cần tính đến khả năng mua dự trữ một số thuốc men, vật tư, thiết bị y tế đề phòng trường hợp xấu nhất", ông Trương Quốc Cường nói.

Tình huống dịch nCoV ở Việt Nam đang ở cấp độ 2 là có ca bệnh lây nhiễm tại chỗ. Việt Nam cũng đã chuẩn bị phương án để ứng phó với cấp độ 3 theo quy chuẩn ASEAN là khi có trên 20 ca nhiễm bệnh.

Bộ Y tế đã kích hoạt Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam trong vòng một tháng (từ ngày 24/1 đến 24/2). Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho hay trong trường hợp cần thiết có thể gia hạn thời gian kích hoạt tiếp theo.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo ngành y tế kiểm soát dịch bệnh, sẵn sàng đối phó tình huống xấu nhất là có hành nghìn người dân nhiễm bệnh.

"Tinh thần phải sẵn sàng hơn hết, luôn chuẩn bị cho tình huống xấu nhất. Ngoài các đội cơ động của Trung ương, các bệnh viện tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải thành lập đội phản ứng nhanh để ứng phó, can thiệp trên địa bàn", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Một nhân viên y tế đang chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân viêm phổi tại Vũ Hán. Ảnh: SCMP

Tính đến 15h20 ngày 30/1, Việt Nam ghi nhận 5 trường hợp nhiễm virus Corona (nCoV), gồm 3 người Việt Nam và 2 người Trung Quốc. Ba người Việt Nam đều sống tại Vũ Hán hai tháng, cùng trở về nước ngày 17/1 trên cùng chuyến bay.

10 ngày qua, Việt Nam đã cách ly 98 người Công ty dịch thuật Đồng Nai nghi nhiễm nCoV, trong đó 50 người miền Bắc, 44 người miền Trung, 4 người miền Nam. Số bệnh nhân phải cách ly điều trị này được cộng dồn từ nhiều ngày qua trên cả nước, bao gồm người bị sốt sau khi đi về từ vùng dịch viêm phổi do nCoV ở Trung Quốc, người tiếp xúc gần với các bệnh nhân.

Tính đến chiều 30/1, còn 28 người đang được cách ly điều trị; 43 người có các biểu hiện triệu chứng được theo dõi sát.

Trên toàn thế giới có 7.864 trường hợp dương tính với bệnh viêm phổi Vũ Hán, 170 ca tử vong. Trong đó, riêng Trung Quốc có 7.771 bệnh nhân viêm phổi. Số ca bệnh đã vượt qua đợt dịch SARS vào năm 2002-2003.

Thùy An

Ly tán vì dịch viêm phổi

Sindy cùng chồng là Jeff và con gái 9 tuổi Jasmine về tỉnh Hồ Bắc để nghỉ Tết cùng gia đình cô ở làng Hongtu. Tuy nhiên, kỳ nghỉ khiến họ mắc kẹt ở trung tâm của dịch viêm phổi cấp do virus nCoV gây ra và đối mặt với "cơn ác mộng tồi tệ nhất" khi Sindy không được phép sơ tán về Anh cùng chồng con. Bộ Ngoại giao Anh (FCO) cho hay vì có hộ chiếu Trung Quốc nên Sindy sẽ không được lên chuyến bay chở các công dân Anh rời khỏi Vũ Hán.

Chuyến bay sẽ khởi hành vào 5h sáng 31/1 và hạ cánh vào 21h tối 30/1 (giờ Anh). Giới chức nước này dự kiến đưa khoảng 200 người Anh ở Vũ Hán và các địa phương lân cận tại tỉnh Hồ Bắc về nước. Những người này sẽ được cách ly tại một trung tâm y tế ở tây bắc Anh.

Sindy Siddle cùng chồng con. Ảnh: Guardian

Trung Quốc không có chính sách song tịch. Bất kỳ công dân nào muốn có hộ chiếu từ một nước khác thì phải từ bỏ quốc tịch Trung Quốc. Nhiều người đã xoay xở để có được hai hộ chiếu một cách phi chính thức bằng cách xin cấp quốc tịch thứ hai mà không thông báo cho chính quyền Trung Quốc. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một phần do chiến dịch chống tham nhũng được đẩy mạnh, giới chức Trung Quốc đã nỗ lực trấn áp những công dân song tịch.

Là một trợ lý kế toán, Sindy, 42 tuổi, đã có visa cư trú vĩnh viễn ở Anh từ năm 2008.

"Đầu tôi quay cuồng. Thật kinh khủng", Jeff Siddle, 54 tuổi, một chuyên gia phát triển phần mềm, nói. "Thử thách này đã biến thành cơn ác mộng tồi tệ nhất của chúng tôi. Làm sao họ có thể đặt một gia đình vào tình thế này? Để Sindy lại Trung Quốc sẽ là điều tồi tệ nhất mà ai cũng có thể trải qua. Làm sao tôi có thể nói với Jasmine rằng mẹ của con bé phải ở lại?".

Sindy cho hay cô rất đau khổ khi biết thông tin trên. "Đây là một thời điểm rất khó khăn với chúng tôi vì con gái mới 9 tuổi và tôi không muốn con bé gặp nguy hiểm khi ở lại đây trong thời gian dài. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ cố gắng bằng mọi cách để giúp con gái sơ tán, vì thế chúng tôi đã quyết định rằng Jeff và Jasmine sẽ rời đi", cô nói. "Tôi không biết nói với con gái thế nào, con bé phải rời đi mà không có mẹ".

Gia đình sống ở hạt Northumberland cho biết họ không nhận được cảnh báo nào khi bay tới Trung Quốc hôm 15/1, nhưng sau đó mắc kẹt trong dịch bệnh với 170 người đã thiệt mạng và gần 8.000 người nhiễm virus.

"Không có dấu hiệu nào cho thấy nguy hiểm. Tất cả chỉ leo thang từ khi chúng tôi đến", Jeff nói.

Một gia đình Anh khác cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự. Natalie Francis, một giáo viên mầm non 31 tuổi ở thành phố York, được thông báo rằng cậu con trai 3 tuổi của cô sẽ không được sơ tán vì mang hộ chiếu Công ty dịch thuật Đồng Nai Trung Quốc.

Cậu bé được cấp quyền cư trú ở Anh theo Luật Quốc tịch 1981, nhưng Francis cho hay sáng qua, cô nhận được một cuộc điện thoại từ Bộ Ngoại giao ở London, nói rằng cô đủ điều kiện để sơ tán nhưng không được mang theo con trai.

"Họ nói bất cứ ai mang quốc tịch Trung Quốc hay quốc tịch khác sẽ không được phép rời đi. Tôi đã hỏi lại rằng 'anh muốn tôi bỏ rơi con trai ở Trung Quốc và về nước sao?'. Anh ta có thể đang cố gắng làm công việc của mình nhưng đó là một câu hỏi nực cười".

Sindy đang mắc kẹt ở làng Hongtu, gần thành phố Kinh Môn, cách Vũ Hán 3 giờ lái xe, mà không nhận được thông báo gì từ giới chức Anh ở Vũ Hán và Bắc Kinh trong vài ngày qua, do các cơ quan ngoại giao đã đóng cửa nghỉ Tết. Những công dân Anh khác ở Vũ Hán cũng bày tỏ sự bức xúc về sự thiếu rõ ràng từ chính phủ Anh.

"Phía Anh không có nhiều sự hỗ trợ", Jeff nói. "Những con đường ở làng chúng tôi không cho phép xe lưu thông, vì thế chúng tôi không thể rời khỏi làng. Chúng tôi đã không rời khỏi làng khoảng 4 ngày rồi".

Gia đình anh cuối cùng nhận được xác nhận rằng chuyến bay sơ tán công dân Anh sắp khởi hành từ Vũ Hán nhưng họ đối mặt với một nhiệm vụ khó khăn khác là tìm cách tới sân bay Vũ Hán cách đó 240 km khi hầu hết đường sá đều bị đóng cửa.

FCO cho biết sẽ lưu ý trên hồ sơ rằng Sindy là mẹ của một bé gái người Anh nhưng không thể chắc chắn rằng cô sẽ được sơ tán.

Anh Ngọc (Theo Guardian )

Công ty ngoại ở Trung Quốc gồng mình với dịch cúm Vũ Hán

Với hơn 57 triệu người tại gần 20 thành phố Trung Quốc bị phong tỏa, dịch viêm phổi Vũ Hán đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng lên bán lẻ, du lịch và giao thông tại Trung Quốc, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán.

Starbucks cuối tuần trước thông báo đóng các cửa hàng và ngừng dịch vụ giao hàng tại thành phố Vũ Hán - tâm điểm của dịch bệnh, cũng như toàn tỉnh Hồ Bắc. Chuỗi cà phê này có 90 cửa hàng tại đây. Tổng cộng, Starbucks đã đóng cửa hơn nửa số cửa hàng tại Trung Quốc - thị trường lớn thứ 2 của chuỗi cà phê này. Các nhà phân tích tại William Blair cảnh báo việc này có thể khiến doanh thu của hãng mất 25 triệu USD mỗi tuần.

Một cửa hàng của Starbucks tại Trung Quốc. Ảnh: AP

KFC và Pizza Hut cũng đóng cửa nhà hàng ở Vũ Hán. Công ty mẹ của hai thương hiệu này - Yum China cho biết sẽ tiếp tục đánh giá tình hình để "có thêm hành động" khi cần thiết.

McDonald’s đã đóng cửa cơ sở ở Vũ Hán và 4 thành phố khác thuộc Hồ Bắc. Disney đóng cửa công viên ở Thượng Hải và Hong Kong, dù đã chuẩn bị khá kỹ càng về trang trí, dịch vụ và hàng hóa ngay trước Tết Nguyên đán.

Hãng xe điện Tesla cũng khó đạt mục tiêu tăng tốc sản xuất tại nhà máy ở Thượng Hải. Lợi nhuận quý I của họ có thể giảm sút trong bối cảnh Tesla đang đặt cược lớn vào thị trường Trung Quốc.

Dịch cúm đang gây thêm sức ép lên doanh nghiệp ngoại tại nước này, trong bối cảnh họ vốn đã phải đối mặt với nhiều thách thức. Gần hai năm qua, các công ty đa quốc gia lao đao vì chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc. Thậm chí, từ trước khi cuộc chiến này bùng nổ, họ cũng đã phải cân nhắc lại chiến lược hoạt động tại Trung Quốc.

Chi phí nhân công tăng, đối thủ địa phương ngày càng cạnh tranh khốc liệt, hệ thống quy định kém thân thiện khiến nhiều doanh nghiệp ngần ngại. Tuy nhiên, nhân lực dồi dào, hệ thống đường cao tốc và đường sắt thuận tiện, cũng như thị trường tiêu thụ rộng lớn khiến họ khó rời bỏ quốc gia này.

"Điều nhìn thấy rất rõ ở đây là các doanh nghiệp đang đối mặt với hàng loạt bất ổn. Và đây chỉ là thêm một rủi ro nữa mà thôi", Sameer Samana - chiến lược gia thị trường toàn cầu tại Wells Fargo Investment Institute nhận định trên NYT .

Jude Blanchette - Giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Trung tâm Quốc tế học và Chiến lược tại Washington cho biết dịch cúm bùng nổ "ở thời điểm có thể nói là tệ nhất với Trung Quốc". Tết Nguyên đán là "sự kiện kinh tế đơn lẻ lớn nhất tại Trung Quốc, với khoảng 150 tỷ USD chi ra mỗi mùa. Vì vậy, tác động kinh tế có thể rất lớn", ông cho biết.

Cổ phiếu các hãng kinh doanh hàng xa xỉ gần đây mất giá mạnh do nhà đầu tư lo ngại doanh số thấp trong mùa mua sắm vốn dĩ sẽ rất nhộn nhịp. LVMH, Kering và Richemont tuần trước đều giảm hơn 5%. Trung Quốc là thị trường béo bở của các hãng này.

Tết Nguyên đán cũng là thời điểm hàng trăm triệu người Trung Quốc di chuyển về quê. Vì vậy, dịch cúm đã khiến hàng triệu người hủy bỏ kế hoạch này. Tổng số chuyến đi tại Trung Quốc ngày mùng một Tết đã giảm gần 30% so với năm ngoái, Liu Xiaoming - Thứ trưởng Giao thông Trung Quốc cho biết. Số lượt di chuyển bằng tàu hỏa và máy bay giảm hơn 41%.

Các chuỗi khách sạn lớn, như IHG, Marriott và Accor cho biết sẽ miễn phí hủy phòng cho đến ngày 8/2 với các khách sạn tại Trung Quốc. Trung Quốc đóng góp 6% số phòng cho Hilton Worldwide và 8,5% phòng cho Marriott. Còn các hãng bay như Cathay và Qantas cho biết sẽ hoàn tiền đầy đủ cho khách đặt vé đến Trung Quốc hoặc rời nước này đến hết tháng 2.

Jake Parker - Phó chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ - Trung Quốc cho biết: "Các thành viên của chúng tôi đang đối mặt với nhiều cấp độ gián đoạn kinh doanh, trong đó có vấn đề về chuỗi cung ứng, đóng cửa nhà máy, cửa hàng và các thách thức khác. Nếu lệnh cấm di chuyển và cách ly kéo dài, các vấn đề này sẽ càng nghiêm trọng".

Thành phố Vũ Hán - tâm điểm của dịch cúm lần này đặc biệt có sức hấp dẫn với các công ty lớn, do đây là trạm trung chuyển giao thông lớn của Trung Quốc. Các đại gia sản xuất ôtô, như General Motors, Honda, Nissan đều có cửa hàng tại đây. Vũ Hán cũng là nơi nhận hơn một phần ba vốn đầu tư của Pháp vào Trung Quốc.

Renault, một trong các hãng xe có nhà máy lớn đặt tại Vũ Hán, tuần trước cho biết đang "nghiên cứu kỹ vấn đề". Nhiều nhà máy sản xuất ôtô đã đóng cửa nghỉ lễ. Peugeot cuối tuần trước cho biết sẽ đưa nhân viên và gia đình họ rời Vũ Hán.

Cummins - một công ty Mỹ sản xuất động cơ và máy phát - không biết khi nào mới có thể mở lại 7 cơ sở ở Vũ Hán, do thành phố này vẫn đang bị phong tỏa. "Chúng tôi vẫn thường xuyên cập nhật và đánh giá tình hình. Tôi nghĩ rằng các Công ty dịch thuật Đồng Nai nơi khác cũng chung cảnh ngộ như chúng tôi mà thôi", Jon Mills - người phát ngôn của công ty cho biết.

Các doanh nghiệp Nhật Bản cũng đang đánh giá tác động từ dịch cúm lần này. "Nếu tình trạng này kéo dài, chúng tôi lo ngại nó sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu, sản lượng và lợi nhuận của doanh nghiệp Nhật Bản", Yasutoshi Nishimura - phụ trách chính sách tài khóa và kinh tế của Nhật Bản tuần này cho biết. Du khách Trung Quốc đóng góp khoảng 30% khách nước ngoài cho nước này. Các công ty Trung Quốc cũng là người mua chính linh kiện từ Nhật Bản, như thiết bị bán dẫn và ống kính.

Bernard Arnault - CEO LVMH đã yêu cầu chi nhánh Trung Quốc báo cáo tác động của dịch bệnh. Nếu hậu quả của đợt bùng phát này kéo dài đến tháng 3, điều đó sẽ không quá kinh khủng, Arnault cho biết trên WSJ . "Nhưng nếu nó kéo dài 2 năm, đó lại là một câu chuyện khác", ông nói.

Hà Thu (tổng hợp)

Thuốc hạ sốt, thực phẩm chức năng không thể phòng viêm phổi Vũ Hán

Trước tình trạng nCoV lây lan nhanh ở Trung Quốc, đã có một số thông tin khuyên uống thuốc Tylenol và đắp khăn lạnh để hạ sốt, tự cách ly, uống nhiều nước, sử dụng loại thuốc giảm ho trong 7 ngày.

Bác sĩ Vũ Hoài Nam, Phó Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Hữu nghị, cho biết khuyến cáo này xuất phát từ phác đồ điều trị triệu chứng của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) gồm sử dụng thuốc hạ sốt, thuốc ho (giảm ho, long đờm, một số thuốc dân gian) và cuối cùng là tăng sức đề kháng.

"Khi bị sốt cao, đương nhiên người bệnh phải uống thuốc hạ sốt và khi bị ho thì phải uống giảm ho để đỡ mệt, giảm phát tán nước bọt và dịch tiết có chứa virus gây bệnh", bác sĩ Nam nói.

Phòng khám cách ly bệnh do nCoV tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Xô. Ảnh: Nguyễn Chi.

Bác sĩ cho rằng khuyến cáo trên không sai nhưng chưa đầy đủ, có thể áp dụng cho nhiều bệnh do virus khác chứ không phải chỉ nCoV. Nếu người bệnh chỉ sử dụng phương pháp này để điều trị tại nhà và tự cách ly sẽ không được điều trị đúng và có thể bỏ sót bệnh khiến tỷ lệ biến chứng cao, thậm chí tử vong.

Người bệnh viêm phổi do virus nói chung và nCoV nói riêng còn được khuyến cáo không sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch có chất steroid do làm cho sức đề kháng của cơ thể giảm, tạo cơ hội cho virus tấn công.

Bên cạnh đó, người bệnh viêm phổi do nCoV cần hỗ trợ thở máy trong trường hợp bị suy hô hấp. Yêu cầu này chỉ thực hiện được tại các bệnh viện có đầy đủ trang thiết bị.

Bác sĩ Vũ Hoài Nam cũng khuyến cáo người dân không lạm dụng các thực Công ty dịch thuật Đồng Nai phẩm chức năng, chế phẩm y học và sinh học, các bài thuốc dân gian được lan truyền trên mạng.

Các bệnh lý viêm nhiễm do virus nói chung và đặc biệt bệnh do virus mới như nCoV không có thuốc điều trị đặc hiệu. Thuốc chỉ hỗ trợ ức chế virus, giảm triệu chứng cho đến khi cơ thể sản sinh ra kháng thể diệt virus gây bệnh.

"Mục đích cuối cùng của các loại thực phẩm chức năng và chế phẩm nói trên chỉ có tác dụng giúp tăng khả năng đề kháng, kéo dài thời gian chịu đựng cho đến khi cơ thể sản sinh ra kháng thể diệt virus, chứ không giết chết virus", bác sĩ Vũ Hoài Nam nói.

Bác sĩ cũng cảnh báo thời tiết ở Hà Nội và các tỉnh miền bắc đang thuận lợi cho virus gây bệnh đường hô hấp phát triển.

Ngoài các biện pháp uống đủ nước, ăn uống đầy đủ, giữ ấm cơ thể và đường hô hấp, người dân nên chú ý thường xuyên rửa tay, che miệng khi hắt hơi, đeo khẩu trang ở nơi đông người để phòng các bệnh đường hô hấp nói chung và bệnh do nCoV gây ra.

Trong đó, biện pháp quan trọng nhất là rửa tay do dịch tiết hoặc nước bọt chứa virus có thể đọng xuống các bề mặt rồi bám vào trên tay trong quá trình tiếp xúc. Vệ sinh tay với xà phòng thường xuyên sẽ giúp loại bỏ các virus gây bệnh trước khi chúng kịp xâm nhập vào cơ thể.

Nên đeo khẩu trang ở nơi đông người, các khu vực công cộng, có thể đeo kính khi tiếp xúc với người nghi mắc bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm.

Tính đến ngày 30/1, có 7.819 trường hợp mắc nCoV trên toàn thế giới, trong đó 170 người tử vong tại Trung Quốc.

Tại Việt Nam, chỉ trong 10 ngày đã cách ly 98 người nghi nhiễm nCoV, 5 ca dương tính với nCoV. Trong số này có 50 người ở miền Bắc, 44 người miền Trung, 4 người miền Nam. Tính tới 30/1, còn 28 người đang được cách ly điều trị, 43 người có các biểu hiện triệu chứng được theo dõi sát.

Chi Lê

'Thấm đòn' vì dịch viêm phổi Vũ Hán

Từ một quốc gia nghèo khó vào khoảng 40 năm trước, Trung Quốc giờ đây trở thành một phần thiết yếu của "cỗ máy" công nghiệp toàn cầu hiện đại. Chỉ riêng nước này đã chiếm tới 1/6 sản lượng kinh tế thế giới và họ cũng là nhà sản xuất lớn nhất thế giới.

Theo bình luận viên Alexandra Stevenson của NY Times , sức ảnh hưởng của Trung Quốc còn hơn cả những gì họ tạo ra. Khi dịch viêm phổi cấp do chủng virus mới thuộc họ corona (nCoV) bùng phát từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc, nhiều nước trên thế giới ngay lập tức "thấm đòn" do "động lực tăng trưởng của thế giới" gần như tê liệt.

Từ trung tâm mua sắm Galeries Lafayette ở Paris cho tới đền thờ San Phra Phrom ở Bangkok đều cảm nhận rõ tác động từ sự thiếu vắng du khách Trung Quốc, những người thường xuyên đổ tới đây dịp Tết âm lịch.

"Bình thường chúng tôi đón hơn 100 xe buýt chở du khách Trung Quốc, ngôi đền cũng rất tấp nập, du khách tràn ngập lối đi", Ananta Warisnaratorn, 43 tuổi, người bán hàng lưu niệm bên ngoài đền thờ San Phra Phrom, nói. "Nhưng giờ ở đây vắng tanh".

Một nhà máy ôtô do hãng Honda và nhà sản xuất Đông Phong của Trung Quốc điều hành tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Ảnh: AFP .

Khi dịch viêm phổi Vũ Hán bùng phát, chính quyền Trung Quốc đã phong tỏa hơn 10 thành phố ở tỉnh Hồ Bắc, khiến mạng lưới giao thông đình trệ. Nước này cũng quyết định kéo dài kỳ nghỉ Tết đến ngày 3/2 trong nỗ lực ngăn virus lây lan.

Không chỉ ngành du lịch, các công ty toàn cầu cũng đang đối mặt với sự gián đoạn ở mức độ khác nhau, bao gồm những vấn đề về chuỗi cung ứng, tạm thời đóng cửa một số cửa hàng bán lẻ và nhà máy, cũng như nhiều thách thức khác, theo Jake Parker, phó chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Mỹ - Trung. Ông nói thêm rằng nếu kỳ nghỉ kéo dài hơn hoặc các biện pháp kiểm dịch và hạn chế đi lại mở rộng, vấn đề sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Số người chết do dịch viêm phổi cấp đã tăng lên 213, với hơn 9.000 người nhiễm bệnh.

Trước tình hình dịch lây lan không có dấu hiệu chậm lại, nhiều công ty có cơ sở ở Trung Quốc đã chuẩn bị tinh thần "cầm hơi" lâu dài hơn. Các hãng ôtô như General Motors và Nissan dự kiến đóng cửa nhà máy đến hết tuần sau, trong khi Toyota và Ford cho biết một số nhà máy sẽ nghỉ thêm một tuần do những gián đoạn liên quan đến dịch viêm phổi. Những công ty như G.M., Honeywell, Facebook và Bloomberg hạn chế nhân viên di chuyển tại Trung Quốc, đồng thời thiết lập các biện pháp tự kiểm dịch riêng.

Hôm 28/1, chuỗi cà phê Starbucks trụ sở ở Seattle, Mỹ, cho biết họ đã đóng cửa hơn một nửa trong số 4.292 cửa hàng tại Trung Quốc, thị trường lớn thứ hai của công ty sau "sân nhà" Mỹ. Starbucks thừa nhận động thái này sẽ gây tổn hại tài chính của quý và cả năm.

Ikea, gã khổng lồ ngành bán lẻ của Thụy Điển với 14.000 lao động Trung Quốc, hôm 29/1 cũng cho hay họ sẽ tạm thời đóng cửa gần một nửa trong số 30 cửa hàng ở nước này. Các nhân viên được yêu cầu ở nhà và được trả lương trong thời gian nghỉ tới khi có thông báo mới.

Giám đốc điều hành Apple Tim Cook hôm 28/1 tuyên bố tập đoàn đang tìm các nguồn cung cấp thay thế để "bù đắp cho bất cứ tổn thất sản xuất dự kiến nào". Trong khi đó, Foxconn, hãng chế tạo thiết bị điện tử lớn nhất thế giới sở hữu mạng lưới nhà máy ở Trung Quốc, cho biết các cơ sở của họ sẽ tiếp tục tuân thủ lịch nghỉ lễ mới của nước này.

Vũ Hán có sức hút lớn với nhiều doanh nghiệp lớn bởi đây là một trung tâm giao thông quốc gia. Các hãng nổi tiếng trong ngành công nghiệp ôtô như General Motors, Honda, Nissan, đều thành lập chi nhánh tại thành phố 11 triệu dân này, kéo theo những nhà cung cấp của họ. Hơn 1/3 tổng số vốn đầu tư của Pháp vào Trung Quốc được rót vào Vũ Hán.

Nhà sản xuất ôtô Pháp PSA Group hôm 27/1 cho biết họ đã thiết lập đường dây liên lạc khủng hoảng giữa Vũ Hán và trụ sở tại Paris, nhằm xác định tác động tiềm tàng tới việc sản xuất. Công ty này tuyển dụng khoảng 2.000 lao động người Vũ Hán thông qua các liên doanh.

Cummins, tập đoàn sản xuất động cơ và máy phát điện trụ sở ở bang Indiana, Mỹ, không rõ liệu họ có thể mở cửa trở lại 7 cơ sở tại Vũ Hán sau ngày 3/2 hay không bởi thành phố vẫn bị phong tỏa. "Chúng tôi đang liên tục xem xét tình hình theo thời gian thực. Tôi nghĩ những nơi khác cũng rơi vào tình cảnh giống chúng tôi", phát ngôn viên của tập đoàn cho hay.

Hiện chưa rõ các doanh nghiệp sẽ mất bao lâu để phục hồi sau dịch viêm phổi cấp lần này. Trong thời gian dịch SARS (hội chứng hô hấp cấp tính nặng) lây lan hồi năm 2002-2003, một số nhà máy thậm chí phải trả lương cao hơn để thuyết phục công nhân trở lại. SARS cũng khởi phát từ Trung Quốc và làm chậm tốc độ tăng trưởng của nước này, với hàng trăm người thiệt mạng trên thế giới.

"Rõ ràng kinh tế Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng, ít nhất là trong ngắn hạn. Chúng tôi chỉ đang xem xét sự tác động trên quy mô toàn cầu", Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Jerome Powell cho hay.

"Nếu cần thêm nhiều thời gian hơn để tình hình lắng xuống, chúng tôi lo ngại xuất khẩu, sản lượng và lợi nhuận của các công ty Nhật Bản có thể bị tổn hại", Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Yasutoshi Nishimura cho biết. Các công ty Trung Quốc là khách hàng chính đối với mặt hàng linh kiện do Nhật sản xuất như chất bán dẫn và ống kính. Du khách Trung Quốc cũng chiếm 30% khách du lịch nước ngoài tại Nhật Bản.

British Airways hôm 29/1 trở thành hãng hàng không đầu tiên đình chỉ toàn bộ chuyến bay đến Trung Quốc đại lục và một số hãng sau đó cũng ra quyết định tương tự. Trước đó, nhiều hãng hàng không đã hoãn, hủy và giảm chuyến tới tâm điểm dịch bệnh, khiến các khách sạn và nhà điều hành tour khắp châu Á lo lắng.

Tại Thái Lan, du khách Trung Quốc chi gần 18 tỷ USD mỗi năm, chiếm khoảng 1/4 chi tiêu của khách du lịch tại nước này. Yuthasak Supasorn, quan chức thuộc Tổng cục Du lịch Thái Lan, cho biết chính phủ đang tìm cách bù đắp cho các chủ doanh nghiệp thất thu vì lượng khách du lịch giảm trong vài tuần qua, nói thêm rằng họ thậm chí xem xét giảm phí đỗ cho các hãng hàng không và thuế nhiên liệu máy bay Công ty dịch thuật Đồng Nai để thu hút du khách.

Người Trung Quốc vô cùng quan trọng với Anan Buates, người điều hành một doanh nghiệp chuyên chở du khách tại Thái Lan. Vì vậy, việc các nhà điều hành tour hủy chuyến vào phút chót do virus nCoV lây lan và Trung Quốc hủy những tour du lịch nhóm ở nước ngoài khiến anh hoảng hốt.

"Việc ngăn chặn virus lây lan thuộc về quyền và chính sách của họ", người đàn ông 45 tuổi cho biết, nhưng nói thêm rằng anh sẽ phải đối mặt với thử thách lớn. "Chúng tôi sống sót được cả năm bởi họ đến đây quanh năm".

Ánh Ngọc (Theo NY Times )

Lập 45 đội phản ứng nhanh chống dịch nCoV

Quyết định này được Bộ Y tế đưa ra sau khi Việt Nam ghi nhận thêm 3 trường hợp mắc viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (nCoV), chiều 30/1.

Các bệnh viện ở các tỉnh, thành phố cần thành lập các đội cơ động gồm: miền bắc có Bệnh viện Bạch Mai; Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương; Bệnh viện Nhi Trung ương; Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Mỗi bệnh viện này lập 2 đội.

Ở miền trung có Bệnh viện Trung ương Huế 2 đội; Bệnh viện C Đà Nẵng một đội...

Miền Nam có Bệnh viện Chợ Rẫy; Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh; Bệnh viện Nhi đồng 1 TP. Hồ Chí Minh; Bệnh viện Nhi đồng 2 TP. Hồ Chí Minh; Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh.

Đối với các địa phương, mỗi bệnh viện đa khoa tỉnh cần thành lập tối thiểu 2 đội cơ động. Các bệnh viện quân y cũng được yêu cầu thành lập từ một đến hai đội cơ động phản ứng nhanh để phòng, chống dịch nCoV.

Bộ Y tế kiểm tra công tác phòng chống dịch viêm đường hô hấp cấp do nCoV tại Khánh Hòa, ngày 30/1. Ảnh: Cục Y tế dự phòng.

Thành phần của mỗi đội cơ động bao gồm lãnh đạo bệnh viện, bác sĩ hồi sức cấp cứu, bác sĩ truyền nhiễm, cán bộ kiểm soát nhiễm khuẩn, điều dưỡng hồi sức cấp cứu hoặc truyền nhiễm và lái xe.

Mỗi đội cơ động được trang bị một xe ô tô cứu thương có đầy đủ phương tiện hồi sức cấp cứu trên xe (máy thở cơ động, oxy, thuốc, dịch truyền). Ngoài ra còn có phương tiện phòng hộ cá nhân, hóa chất khử khuẩn, tiệt khuẩn...

Số ca liên quan đến nCoV tại Việt Nam tính đến 10h ngày 31/1
Tử vong	0
Mắc bệnh	5
Nghi nhiễm	97
Cách ly	32
Đang theo dõi	Công ty dịch thuật Đồng Nai 43

(Nguồn: Bộ Y tế)

Nhiệm vụ của đội cơ động là thường trực sẵn sàng phản ứng nhanh, hỗ trợ chuyên môn cho các bệnh viện thu dung, điều trị, chăm sóc và kiểm soát lây nhiễm bệnh viêm đường hô hấp cấp do nCoV tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh khi có yêu cầu và mức độ dịch.

Tính đến chiều nay, Việt Nam có 5 ca nhiễm nCoV, trong đó một ca khỏi bệnh. Có 28 trường hợp đang điều trị cách ly; hơn 60 ca có dấu hiệu bệnh cần theo dõi.

Dịch bệnh hô hấp do nCoV, hay viêm phổi Vũ Hán, bùng phát cuối năm 2019 tại Trung Quốc, lây lan ra nhiều nơi. Bệnh có thể truyền từ người sang người qua đường hô hấp. Đến sáng nay, số ca tử vong là 213 người, đều ở Trung Quốc. Số ca nhiễm hơn 9.000 người.

Lê Nga

Số người chết vì viêm phổi Vũ Hán tăng lên 213

Chính quyền tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc, cũng xác nhận thêm 1.220 trường hợp dương tính với virus nCoV, nâng số người mắc viêm phổi ở Trung Quốc lên 9.356. Những thống kê mới nhất cho thấy số người chết hàng ngày đang tăng mạnh, bất chấp các biện pháp chống dịch chưa từng có được áp dụng tại tỉnh Hồ Bắc một tuần trước.

Các số liệu này được đưa ra vài giờ sau khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu vì dịch viêm phổi do nCoV đã lan đến hơn 20 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới.

Nhân viên y tế đưa nạn nhân nghi nhiễm viêm phổi rời căn hộ ở Vũ Hán hôm 30/1. Ảnh: AFP .

Dịch viêm phổi khởi phát từ thành phố Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc từ đầu tháng 12, sau đó lan ra nhanh chóng. Hàng triệu người đang mắc kẹt ở trong và xung quanh Vũ Hán khi thành phố này bị phong tỏa Công ty dịch thuật Đồng Nai nhằm ngăn chặn dịch bệnh lây lan từ hôm 23/1. Nhiều quốc gia đã kêu gọi công dân không đến Trung Quốc, trong khi một số nước đã cấm nhập cảnh đối với du khách từ thành phố Vũ Hán.

Huyền Lê (Theo AFP )

Giới thiệu về thương hiệu dịch thuật chuyên nghiệp tại Đà Nẵng: uy tín, tin cậy nhất

Dịch thuật chuyên nghiệp Đà Nẵng là đơn vị chuyên cung ứng dịch vụ biên dịch, phiên dịch tại Đà Nẵng. Chúng tôi chuyên sâu vào hệ thống từ vựng cũng như văn phạm và nghiệp vụ của riêng một ngành cụ thể để giúp khách hàng vượt qua rao cản  ngôn ngữ. Trong đó, mức độ tập trung khác nhau của cùng một chuyên viên ngôn ngữ có thể tạo ra sản phẩm cuối cùng khác nhau. Đó là chưa kể đến những sản phẩm dưới mức tiêu chuẩn được thực hiện bởi những nhóm hoặc điểm dịch thuật tự do, thiếu kinh nghiệm và không đủ kỹ năng. Quan trọng hơn cả, mỗi một từ là một quyết định của người dịch thuật, mà quyết định của một người thì có thể đúng và rất có thể sai. Khả năng mắc lỗi tỉ lệ thuận với với số từ cần chuyển ngữ. Đó là những lý do cần phải có sự bảo đảm chặt chẽ về chất lượng. Nếu không có thể dẫn đến những hậu quả không đáng có.

Hiện có trên 60 loại tài liệu chính mà Công ty Dịch thuật Chuyên Nghiệp  có kinh nghiệm triển khai.

Hồ sơ thầu: Hồ sơ tổng thầu EPC, Hồ sơ mời thầu (Bidding document), hồ sơ dự thầu (Bids).

Xây dựng: Biện pháp thi công (Construction method), Kế hoạch tổng thể (Master plan) thiết kế cơ bản (Basic design), nghiên cứu địa chất công trình (Geological Engineering Survey), bản vẽ Autocad, Mathcad.

Kỹ thuật: Hướng dẫn sử dụng (Mannual), Chi tiết vận hành máy móc, Bản địa hóa (Localization).

Tài chính, Ngân hàng, Bảo hiểm: Hợp đồng kinh tế (Economic contract), Quy tắc bảo hiểm (Wording), Các thông tư (Circular), Nghị định (Decree), Quyết định (Decision) của Bộ tài chính.

Du lịch, Khách sạn: Hướng dẫn du lịch, Đào tạo nghiệp vụ.

Y học: Các dự án y tế, Các thiết bị y tế (Medical equipment), Các văn bản, quy định của Bộ y tế.

Công nghệ thông tin: Phần mềm máy tính (Software), Bản địa hóa phần mềm (Localization).

Văn bản pháp quy: Luật (Law), Thông tư (Circular), Nghị định (Decree), Quyết định (Decision), Văn bản hướng dẫn luật  (Legal document) của Chính phủ, Nhà nước.

Quý khách hàng có nhu cầu dịch thuật tại Đà Nẵng, vui lòng liên hệ Công ty dịch thuật chuyên nghiệp

Hotline: 0947.688.883 – 0963.918.438

Email:info@dichthuatchuyennghiep.com.vn

Tranh cãi về việc phong tỏa Vũ Hán

Thành phố Vũ Hán thuộc tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, nơi khởi phát dịch viêm phổi cấp do chủng virus mới thuộc họ corona (nCoV), bị phong tỏa từ hôm qua. 11 triệu dân ngừng tới các ga đường sắt và sân bay. Dịch vụ phà, tàu điện ngầm và xe buýt cũng dừng lại. Cảnh sát kiểm tra các phương tiện ra vào thành phố.

"Đó là quyết định vô cùng quyết liệt, nhưng không hiệu quả", bác sĩ người Canada Neil Rau, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm, đánh giá. "Biện pháp này không thực sự ngăn chặn được những loại virus dễ lây lan. Trong trường hợp virus không dễ lây, biện pháp này quá đà và gây ra sự bất tiện vô cùng lớn".

Cảnh sát đứng gác bên ngoài chợ hải sản Huanan, nơi phát hiện virus nCoV tại Vũ Hán, Trung Quốc hôm nay. Ảnh: AFP .

Ngoài Vũ Hán, 7 thành phố khác ở tỉnh Hồ Bắc cũng bị phong tỏa, bao gồm Hoàng Cương, Ngạc Châu, Xích Bích, Tiên Đào, Tiềm Giang, Chi Giang và Lợi Xuyên. Tại thủ đô Bắc Kinh, giới chức đã hủy hàng loạt sự kiện lớn dịp Tết Nguyên đán để "ngăn chặn và phòng ngừa dịch". Tử Cấm Thành cũng đóng cửa từ hôm nay để tránh lây lan bệnh.

Bác sĩ Rau cho rằng những biện pháp này có khả năng khiến người dân nghĩ mọi thứ tồi tệ hơn so với thực tế. "Không chỉ Vũ Hán, nó thậm chí sẽ gây hậu quả tiêu cực về kinh tế với ngành du lịch Trung Quốc", ông cho hay.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), virus nCoV đã lan sang nhiều quốc gia như Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Singapore và Việt Nam. 25 người tử vong và hơn 830 ca nhiễm bệnh. WHO gọi đây là "tình trạng khẩn cấp ở Trung Quốc", nhưng vẫn chưa trở thành mối lo ngại toàn cầu .

Bác sĩ Isaac Bogoch, nhà nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm và sức khỏe toàn cầu tại Viện Nghiên cứu Bệnh viện Đa khoa Toronto, cho biết lệnh phong tỏa tại Vũ Hán, thành phố 11 triệu dân ở miền trung Trung Quốc, là "chưa từng thấy".

"Tôi chưa từng biết tới lệnh cấm di chuyển nào được áp dụng trên quy mô dân số lớn đến vậy. Tôi không nghĩ biện pháp đó hiệu quả, nhưng ít nhất có thể làm chậm sự lây lan", Bogoch nhận định.

Chuyên gia này gợi nhắc đại dịch SARS (hội chứng hô hấp cấp tính nặng) hồi năm 2002 - 2003, khởi phát từ Hong Kong và lan tới 37 quốc gia, cũng do một chủng virus thuộc họ corona. Để đối phó dịch bệnh, chính phủ Canada đã cách ly khoảng 25.000 cư dân trong khu vực Toronto mở rộng. Tuy nhiên, nỗ lực này cuối cùng gây lãng phí ngân sách và nhân lực bởi không phát hiện ca bệnh nào.

Biện pháp hạn chế di chuyển hoặc phong tỏa đã được áp dụng hàng thế kỷ nhằm ngăn chặn các dịch bệnh truyền nhiễm. Trong Trung tâm dịch thuật đợt bùng phát dịch Ebola ở Tây Phi hồi năm 2014, Sierra Leone áp lệnh phong tỏa toàn quốc trong ba ngày để đội ngũ y tế tới từng nhà tìm kiếm trường hợp nhiễm bệnh.

Tuy nhiên, không phải lúc nào cách này cũng đạt hiệu quả cao. Hồi năm 2009, khi dịch cúm A/H1N1 xuất hiện, một số quốc gia áp lệnh hạn chế các chuyến bay đến và đi từ Mexico. Một nghiên cứu hai năm sau đó chỉ ra rằng nó chỉ giúp dịch bệnh lan sang các nước khác chậm hơn khoảng ba ngày.

"Những biện pháp hạn chế đó không giúp ngăn chặn dịch bệnh. Virus có khả năng lây lan thành quy mô đại dịch trong thời gian ngắn", các tác giả của nghiên cứu trên viết.

Trước đó, một nghiên cứu vào năm 2006 về các biện pháp ngăn chặn dịch cúm gia cầm H5N1 cũng kết luận "việc hạn chế di chuyển sau khi phát hiện dịch bệnh có khả năng trì hoãn quá trình lây lan một khoảng thời gian ngắn, nhưng không tác động tới số lượng ca nhiễm bệnh cuối cùng".

Mặc dù vậy, Jonathan Ball, giáo sư ngành virus học tại Đại học Nottingham, Anh, vẫn ủng hộ biện pháp phong tỏa. "Cho đến khi tình hình được làm rõ hơn, tôi nghĩ phong tỏa là cách đối phó hợp lý. Bất cứ động thái nào nhằm giới hạn di chuyển khi dịch bệnh diễn ra đều sẽ phát huy hiệu quả", Ball nói, nhưng lưu ý chính quyền nên đặt ra giới hạn thời gian với lệnh phong tỏa.

Các nước có bệnh nhân nhiễm virus viêm phổi Vũ Hán tính đến ngày 23/1. Bấm vào ảnh để xem đầy đủ .

Ánh Ngọc (Theo CTV News, AP )

'Không dọn dẹp, nấu nướng, thắp hương... không phải Tết'

Xung quanh câu chuyện " Tết bày vẽ, sĩ diện, hành xác " , nhiều độc giả VnExpress bày tỏ quan điểm cho rằng sự tất bật, hối hả chính là thứ làm nên không khí và ý nghĩa của ngày Tết cổ truyền:

Tôi thấy nhiều người nhìn Tết tiêu cực quá. Dọn dẹp nhà cửa thì lúc nào chẳng phải dọn, cớ gì cuối năm? Chẳng qua là làm đẹp thêm đón năm mới để tự bản thân cảm thấy hân hoan, vui vẻ hơn thôi. Chúc Tết mọi người cũng là một cách thức giao tiếp, hỏi thăm nhau, chia sẻ với nhau niềm vui. Có gì khó khăn đâu khi cả năm đi làm, Tết về gặp anh em bạn bè hàng xóm ngồi trò chuyện cùng nhau?

Nhà tôi vẫn thắp hương cho ông bà trọn vẹn cả ba ngày Tết, vô cùng nhẹ nhàng, vì đồ trong nhà luôn sẵn. Bạn coi đó như tưởng nhớ tới ông bà tổ tiên nhà mình thôi. Còn nghỉ ngơi, có phải quanh năm ngày tháng không được nghỉ ngơi đâu? Mỗi tuần một ngày chủ nhật, mỗi năm bao nhiêu dịp nghỉ lễ đó thôi. Tôi thấy mọi người than phiền nhiều quá. Còn nếu không thích đón Tết cùng gia đình, làng xóm nữa thì cứ đóng cửa đi du lịch hoặc ngủ trong nhà cho nhanh.

Le HaiHau

Thật ra, cũng tùy thuộc vào cách nhìn nhận của mỗi người. Tết trong mắt các bạn trẻ sẽ là mệt mỏi, không được nghỉ ngơi, đi du lịch. Nhưng Tết trong mắt người lớn tuổi thì đó là sự sum vầy vui vẻ, có việc để làm.

Tết như thế nào là tùy thuộc vào mỗi gia đình, không có ai ép buộc. Bản thân tôi luôn thích trang hoàng nhà cửa, làm vài món đặc trưng Tết... để nuôi dưỡng đời sống tinh thần và tạo kỷ niệm cho con cái. Ở châu Âu có rất nhiều lễ hội như lễ Halloween người dân trang trí bí đỏ, ánh sáng ma quái trước nhà, làm bánh, cùng nhau ăn uống, cha mẹ hóa trang cho con cái và cho chính mình rồi cùng con ra đường đi xin kẹo. Ngày Giáng Sinh, Phục Sinh và nhiều lễ khác, họ trang trí, nấu nướng, tụ họp ăn uống hơn ngày Tết của mình rất nhiều nhưng năm nào họ cũng thực hiện vui vẻ và mong ngóng đến lễ. Điều đó càng giúp đời sống tinh thần của họ thêm phong phú, gắn kết gia đình.

Còn nếu muốn du lịch, nghỉ ngơi thì họ đã có những ngày cuối tuần và kỳ nghỉ dài trong năm. Có lẽ, cuộc sống luôn mệt mỏi, áp lực, không có thời gian cho chính mình khiến nhiều người có suy nghĩ sợ Tết.

Nguoi xa lạ

Hương vị tết chính là những ngày từ 23-30 Tết, đây là những ngày chính yếu, tạo nên không khí Tết: nào là dọn dẹp nhà cửa gọn gàng sạch sẽ, mua sắm biếu Tết họ hàng, chú bác... Còn trong Tết thì cùng nhau qua lại thăm hỏi, lì xì, chúc nhau những câu tốt đẹp... Tóm lại, thật sự rất mệt nhưng vui và tràn đầy hương vị Tết Việt Nam.

Phap Thanh

Hồi còn nhỏ, ngày trước Tết, tôi lau dọn nhà cửa cùng gia đình, mệt nhưng vui, dọn dẹp nhà xong nhìn là thấy năm mới. Nhà tôi không nấu bánh chưng hay làm mứt vì không ai biết làm, nhưng qua hàng xóm phụ họ làm bánh mứt cũng vui lây. Bây giờ, vài ngày lại thuê người đến dọn nhà cho mình, còn bánh mứt thì cứ ra siêu thị mua, Tết chẳng thấy khác ngày thường.

Tui

Thứ nhất, dọn dẹp nhà dịp Tết là dịp cả gia đình có cơ hội chung tay vào làm việc nhà, việc này mang lại tiếng cười và niềm vui nhiều hơn.

Thứ hai, việc làm bánh tùy từng gia đình, bố mẹ tôi vẫn giữ truyền thống gói bánh chưng hàng năm, tôi mong bố mẹ vẫn khỏe để gói bánh cho các cháu xem, khi chúng lớn hơn sẽ biết về truyền thống.

Thứ ba, một mâm cơm cúng trước khi ăn không có gì là nặng nhọc cả, chỉ cần các món ăn cho bữa đó, không cần bày vẽ.

Thứ tư, bánh kẹo, trà nước mời khách ngày Tết là lễ nghĩa, có gì mời đấy, tôi đến những nhà chỉ có chén trà với đĩa hướng dương cũng không thấy niềm vui giảm đi chút nào.

Thứ năm, đàn ông thì phải biết từ chối, cả dịp Tết thì cùng lắm chỉ có một lần tôi bị say do vui quá và về lăn ra ngủ, được cái chưa bao giờ bắt vợ con phải dọn dẹp hậu quả cả.

Vấn đề cuối cùng là Tết phải an toàn và không tệ nạn, uống rượu không lái xe.

Tết là dịp đoàn viên, gặp mặt, không khí Tết được tạo nên khi cả gia đình chung tay chuẩn bị cho Tết, khi gặp mặt bạn bè họ hàng để chúc nhau câu chúc năm mới. Với nhiều người, như bản thân tôi, Tết rất có ý nghĩa và thường có nhiều kỷ niệm vui với gia đình và bạn bè.

Namvfpx

Nhà tôi cũng bày biện, làm đủ thứ mà không hề thấy Tết khủng khiếp đến thế, ngược lại thấy vui vẻ và ý nghĩa hơn nhiều. Ngày thường chỉ có ba má ở nhà, Tết là dịp duy nhất trong năm có đầy đủ con cháu, dâu rể sum vầy.

Những việc mà nhiều người cảm thấy phiền phức như nấu bánh chưng, làm các loại mứt, làm bánh thuẩn, nấu nướng hàng ngày, mua hoa, tỉa cây, trang trí nhà cửa... với gia đình tôi lại thấy thích vì nó tạo nên không khí Tết. Tôi làm các loại bánh, mấy đứa cháu phụ, tôi chỉ dạy cho các cháu để các cháu sau này biết tự làm. Ba má trông nồi bánh chưng, bánh tét, dâu rể đi chợ cùng nhau nấu nướng... tiếng cười nói rộn rã suốt ngày.

Sáng mùng một, cả nhà tập trung lại ăn uống chuyện trò, chúc Tết, lì xì. Ai cũng có quyền ăn Tết theo cách của mình, miễn đừng phạm pháp. Tết đơn giản là tốt, nhưng đừng đánh mất luôn không khí Tết, truyền thống Tết bao đời nay.

Binhle

Thứ nhất, Tết phải có không khí. Dù cả năm quần quật đi làm, nhưng cuối năm tôi phải dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa trước Tết. Dù mệt mỏi, lu bu, đầu bù tóc rối, vợ chồng con tôi vẫn vui vẻ, cả nhà còn bật nhạc nghe bài nhạc Tết.

Thứ hai, làm mứt kẹo, gói bánh, mới biết Tết đến rồi.

Thứ ba, gia đình tôi chiều 30 Tết rước ông bà, nên vẫn giữ truyền thống cúng bái mỗi ngày từ mùng 1, 2, 3 và mùng 4 Tết tiễn ông Trung tâm dịch thuật bà là xong (ngày ba bữa sáng, trưa, chiều). Mỗi lần cúng là phải đủ món, đủ mâm. Kết quả là cả gia đình vẫn vui vẻ...

Tóm lại, tôi vẫn duy trì những giá trị mang tính tâm linh, cổ truyền tốt đẹp của dân tộc, của gia đình tôi. Thế mới là Tết.

Võ Lành

Ai làm gì là việc của họ, dù mệt xíu nhưng tôi cho con tôi biết ý nghĩa ngày Tết. Dọn dẹp để làm gì? Nấu nướng để làm gì? Mua quần áo mới... để làm gì? Dọn dẹp là sạch sẽ, mong điều mới mẻ năm mới. Nấu nướng để dâng lên tổ tiên, sau đó con cháu sum vầy bên mâm cơm ấm cúng.

Rất nhiều lý do để cho rằng cái gì cũng cần đơn giản, cái gì cũng nên bỏ, nhưng con cháu sau này không biết Tết là thế nào?

Thien dinh duc

Bạn đang ăn Tết, chơi Tết thế nào? Chia sẻ bài viết tại đây .

Việt Thành tổng hợp

Tôi tay không về quê ăn Tết

'Ba năm không dám về Việt Nam ăn Tết vì tốn kém quà cáp'

WHO nói dịch viêm phổi chưa khẩn cấp toàn cầu

"Đừng nhầm lẫn, đây là trường hợp khẩn cấp ở Trung Quốc, nhưng chưa trở thành tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu", giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm qua cho biết, nói thêm rằng quyết định này "không phải dấu hiệu cho thấy WHO không cho rằng tình hình nghiêm trọng".

Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus phát biểu trong cuộc họp báo tại Geneva, Thụy Sĩ hôm 22/1. Ảnh: AFP .

Viêm phổi cấp do chủng virus mới thuộc họ corona (nCoV) khởi phát từ thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc từ cuối tháng 12/2019, khiến 25 người chết và khoảng 800 trường hợp mắc bệnh trên toàn cầu tính tới sáng 24/1. Dịch đã xuất hiện ở Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Arab Saudi, Singapore và Việt Nam.

Giới chức y tế lo ngại tốc độ lây lan có thể gia tăng khi hàng trăm triệu người Trung Quốc đang di chuyển trong và ngoài nước nhân dịp nghỉ lễ Tết Nguyên đán, kéo dài từ ngày 24 đến 30/1.

Tuy nhiên, WHO cho biết vẫn "quá sớm" để coi đây là "tình trạng khẩn cấp y tế công cộng quốc tế". Khi tình trạng này được công bố, các nước sẽ phải tăng cường phản ứng quốc tế nhằm đối phó dịch.

Chính quyền thành phố Vũ Hán, nơi 11 triệu người sinh sống, đã đình chỉ hầu hết phương tiện giao thông vào hôm qua. Thành phố Hoàng Cương và Ngạc Châu thuộc tỉnh Hồ Bắc cũng phải phong tỏa vì dịch viêm phổi.

Trung tâm dịch thuật "Lịch sử y tế công cộng chưa từng có trường hợp phong tỏa tới 11 triệu người", Gauden Galea, đại diện của WHO tại Bắc Kinh, cho biết. Tuy nhiên, tổ chức chưa mở rộng khuyến cáo hạn chế di chuyển hoặc giao dịch.

Nguồn cơn của chủng virus mới được cho là từ động vật hoang dã trong chợ hải sản Huanan. Giới khoa học ban đầu phát hiện ADN của nCoV có thể do virus trong dơi bị đột biến trước khi lây sang người. Nhưng phân tích chi tiết hơn về trình tự của nCoV cho thấy loại virus này có thể đến từ rắn. Các triệu chứng bệnh bao gồm sốt, khó thở và ho. Hiện chưa có vắcxin cho loại virus có thể lây lan từ người sang người này.

Các nước có bệnh nhân nhiễm virus viêm phổi Vũ Hán. Bấm vào ảnh để xem đầy đủ .

Ánh Ngọc (Theo Reuters )

Năm hết, Tết đến gửi lời chia tay xế cưng

Còn nhớ, ngay từ tấm bé tôi đã rất đam mê xe hơi. Quê tôi ở một vùng hẻo lánh của Đông Nam Bộ, trong những năm 1980-1990 rất ít có cơ hội nhìn thấy xe du lịch. Mỗi lần nhìn thấy một chiếc Lada hoặc UAZ hiếm hoi chạy qua là tôi dõi mắt theo cho đến khi không còn nhìn thấy gì sau lớp bụi đất đỏ mịt mù với một cảm giác đam mê khó cưỡng. Có lẽ đó cũng là lúc nhen nhóm ước mơ quá đỗi to lớn trong tôi vốn chỉ là một cậu bé 7X đời cuối rất đỗi tầm thường ở một vùng quê nghèo khó.

Lớn lên, đi học và lập nghiệp ở đất Sài Thành, sau nhiều năm "cày cuốc" cũng tạm gọi là chăm chỉ tôi đã có cơ hội sở hữu cho mình vài mẫu xe hơi phù hợp với khả năng. Qua các đời xe Hàn, Mỹ, Nhật và chiếc xe hiện tôi muốn kể là Camry 2.4G 2011 đã cùng tôi lăn bánh được hơn 100.000 km.

Xe của tôi không quá loè loẹt, hoa mỹ bằng cách trang trí nhiều đèn, nhiều màu sắc nhưng bù lại có được sự ổn định, bền bỉ và "đức tính" tiết kiệm thì miễn chê. Xe của tôi chỉ bảo dưỡng tại hãng, không có khái niệm garage ngoài (cầm hoá đơn bảo dưỡng 100.000 km ở Toyota Bến Thành với số tiền 2,6 triệu tôi không tin phải hỏi lại đồng chí cố vấn dịch vụ thân thiết cho chắc ăn). Dù đã cùng tôi vi vu khắp các cung đường ngang dọc nhưng chưa từng một lần "hờn dỗi" bất chợt, chưa từng một lần "mè nheo" trong ngần ấy năm.

Chuyến đi xa nhất cả hai cùng nhau trải qua là TP HCM - Quảng Trị - TP HCM đi theo cung đường Kon Tum qua đường mòn Hồ Chí Minh. Hai tài chạy liên tục không ngừng nghỉ trừ những lúc đổ xăng và ăn uống. Sau một tour đi liên tục về đến nhà đồng hồ báo hơn 2.000 km, cứ tưởng máy sẽ kêu to hơn nhưng tuyệt nhiên không, garanti vẫn nhỏ nhẹ êm đềm ở vòng tua 750 v/p như lúc ban đầu.

Về trang bị, mặc dù bị xem là "đồ cổ" nhưng từ 2011 xe đã có: chống bó cứng phanh; cân bằng điện tử; ổn định thân xe; hỗ trợ phanh khẩn cấp, cảm biến cảnh báo trước và sau xe, vô-lăng đã có tích hợp điều chỉnh Audio, điều hoà và đồng hồ taplo. Nói chung là rất thuận tiện, hơn hẳn trang bị trên Camry 2.0G 2020 (trừ phanh tay điện tử, giữ phanh tạm thời).

Về tiện nghi đã có: tự cụp-mở gương chiếu hậu khi lock-unlock cửa bằng điều khiển; tự lên - xuống bốn kính bằng điều khiển; mở khóa tự động bốn cửa xe khi về P; hộc lạnh đủ để bốn chai nước suối cho bốn người trên xe sử dụng chỉ cần mở máy lạnh khoảng 60 phút là nước đã mát, CD sáu đĩa tự thay đổi theo chế độ cài đặt; điều hoà tự động hai vùng vùng với ba dàn cửa gió mát nhanh và sâu...

Điểm đặc biệt yêu thích là ngoài tính năng chỉnh điện các ghế trước ra thì trên ghế phụ có sẵn nút điều chỉnh tiến - lùi, gập - ngả ghế. Đặc biệt hữu dụng khi đi cùng con nhỏ, khi chúng lên cơn buồn ngủ bất tử khỏi phải dừng xe để chỉnh ghế. Đây là tất cả trang bị nguyên bản theo xe nên sau thời gian chín năm sử dụng và mọi chức năng vẫn hoạt động hoàn toàn trơn tru không có bất kỳ trục trặc gì.

Về vận hành, với dung tích động cơ 2.4 và hộp số tự động năm cấp (trên diễn đàn thấy mấy bạn hay bảo bốn cấp, xin vui lòng kiểm tra lại) khiến cho chiếc xe vận hành ở mức độ vừa phải, rất êm đềm nếu để ở chế độ thường và một chút linh hoạt nếu để ở chế độ thể thao. Có lẽ với tôi bấy nhiêu đó là đã đủ, còn với đa số nhiều người có lẽ mức độ hưởng thụ và năng lực tài chính cao hơn nên họ sẵn sàng "ném đá" và chê bai kinh khủng khiếp.

Mặc dù vẫn đưa đón tôi và các con đi làm, đi học hàng ngày ổn định nhưng vì tuổi đã cao, sắp "rớt" đời đăng kiểm nên tôi phải bấm bụng tiễn "nàng" về dinh theo chồng mới, cũng xem như là phần thưởng cho mình sau một năm tất bật nhiều biến cố. Tết 2020 này có lẽ là Trung tâm dịch thuật cái Tết cuối cùng chúng tôi còn ở bên nhau với cung đường 200 km cùng hai nhóc tì "phá như giặc" về quê nội của chúng, dự kiến cuối quý một năm 2020 chúng tôi sẽ chia tay để đôi bên cùng tìm duyên mới. Vậy, tiếp theo sẽ chọn xe gì?

Vài dòng tâm sự xem như là kỷ kiệm ngọt ngào dành cho bà xã cũ yêu dấu để nhớ về cảm xúc những ngày cuối năm còn ở cùng nhau, dù sao thì cũng chúc "nàng" tìm được một người tử tế biết yêu thương và chăm sóc tận tình trong khoảng thời gian sắp tới vì em xứng đáng có được một tấm chồng tử tế.

Chúc tất cả độc giả một mùa xuân mới an vui và hạnh phúc.

(Còn tiếp)

Độc giả Minh Trần

Trung Quốc xây bệnh viện đối phó viêm phổi

Bệnh viện mới đang được xây dựng gần một khu phức hợp nghỉ mát, ban đầu dự định nhằm phục vụ các công nhân địa phương, nằm bên một hồ nước ở ngoại ô thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc.

Nhân viên y tế đưa bệnh nhân vào bệnh viện Jinyintan ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc hôm 18/1. Ảnh: AFP .

Các máy móc xây dựng, bao gồm 35 máy đào và 10 máy ủi, được đưa tới công trường vào đêm qua. Mục tiêu đặt ra là bệnh viện mới sẵn sàng hoạt động vào ngày 27/1, nhằm đối phó dịch viêm phổi cấp do chủng virus mới thuộc họ corona (nCoV).

Dự án nhằm giải quyết sự thiếu hụt nguồn lực y tế hiện nay. Đây Trung tâm dịch thuật là tòa nhà tiền chế, được lắp dựng từ các cấu kiện thép, nên không những có thể hoàn thành nhanh chóng mà còn tiết kiệm chi phí.

Hồi năm 2003, Bắc Kinh cũng từng thực hiện dự án tương tự khi đại dịch SARS (hội chứng hô hấp cấp tính nặng) bùng phát. Bệnh viện Xiaotangshan ở vùng ngoại ô phía bắc thủ đô được xây chỉ trong một tuần. Trong vòng hai tháng, cơ sở này giúp điều trị 1/7 số bệnh nhân SARS trên toàn quốc.

25 người chết và hơn 830 ca nhiễm bệnh do virus nCoV đã được phát hiện. Dịch khởi phát từ thành phố Vũ Hán ở miền trung Trung Quốc, nơi có 11 triệu dân sinh sống, sau đó lan sang các địa phương khác và nhiều quốc gia như Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Singapore và Việt Nam.

Nguồn cơn của chủng virus mới được cho là từ động vật hoang dã trong chợ hải sản Huanan ở Vũ Hán. Các triệu chứng bệnh bao gồm sốt, khó thở và ho. Hiện chưa có vắcxin cho loại virus có thể lây lan từ người sang người này.

Ánh Ngọc (Theo Reuters )

Tục đón năm mới trên thế giới

Trang Hostel World liệt kê 8 truyền thống đón giao thừa được đánh giá là "kỳ lạ" nhất thế giới.

Tây Ban Nha

Vào giao thừa, người dân Tây Ban Nha thường có truyền thống ăn nho mừng năm mới. Khi tiếng chuông nhà thờ đồng loạt điểm 12 tiếng báo hiệu năm mới đến, người dân sẽ vội vàng nhai 12 quả nho. Mỗi quả nho phải ăn hết sau một tiếng chuông. Người dân tin rằng nếu sau 12 tiếng chuông, ai chưa ăn hết 12 quả nho sẽ có một năm xui xẻo và ngược lại.

Nhiều người thắc mắc tại sao người Tây Ban Nha lại ăn nho, thay vì loại quả khác. Phương án thuyết phục đuọc nhiều người nhất vì nho nhỏ, nên mọi người có thể kịp ăn hết một quả trong khoảng thời gian đồng hồ điểm một tiếng. Ảnh: Expatica.

Scotland

Với người dân Scotland, họ tin rằng may mắn của bản thân sẽ do người khác đem lại trong năm mới. Do đó, trong đêm giao thừa, mọi người sẽ tới nhà nhau kèm theo rượu, bánh mì nho khô và một mẩu than củi đen. Người xông đất sẽ là những chàng trai trẻ. Họ tin rằng nếu làm thế, cả năm sẽ gặp nhiều may mắn.

Czech

Người dân Czech có truyền thống cắt táo trong đêm giao thừa. Quả táo sẽ được bổ ngang, và nếu lõi của nó hình sao 5 cánh, người bổ sẽ có một năm may mắn, giàu có, mạnh khỏe. Trung tâm dịch thuật Nếu lõi của quả táo hình chữ thập, người dân sẽ coi đó là vận rủi. Truyền thống cắt táo cũng được người dân thực hiện vào đêm Giáng sinh.

Hy Lạp

Vào đêm giao thừa, người dân thường có thói quen chơi bài hoặc xúc xắc. Họ hy vọng rằng hạnh phúc, may mắn trong năm mới sẽ đến với những người chiến thắng.

Italy

Người Italy có truyền thống mặc đồ lót đỏ - tượng trưng cho sự may mắn trong đêm giao thừa và năm mới. Do đó, sau dịp Giáng sinh, đồ lót đỏ được bày bán với số lượng lớn ở khắp đất nước, phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân.

Argentina

Người dân Buenos Aires có một cách chào đón năm mới khác lạ: vào ngày cuối cùng của năm cũ, họ sẽ xé những giấy tờ, tài liệu không dùng đến. Điều này tượng trưng cho việc để lại quá khứ sau lưng. Vào giữa trưa, mọi người sẽ ném những mẩu giấy vụn đó từ trên cửa sổ xuống, khắp thành phố như được bao trùm trong một cơn mưa hoa giấy.

Brazil

Cũng có truyền thống mặc đồ lót trong ngày đầu năm, nhưng người dân Brazil lại chọn màu trắng - tượng trưng cho sự ngây thơ, thuần khiết, trong sáng. Ở một số khu vực, người dân cũng đặt nến trên cát dọc bãi biển. Họ tin rằng điều này sẽ mang đến tiền bạc, hòa bình và tình yêu trong tương lai.

Nhật Bản

Theo truyền thống, người Nhật thường có thói quen ăn bánh mochi trong năm mới với mong ước trường thọ, hạnh phúc trong cuộc sống. Tuy nhiên, từng có nhiều người Nhật đã chết vì bị nghẹn khi ăn loại bánh này.

Anh Minh (Theo Hostel World )

Nhân viên y tế Vũ Hán nhiễm bệnh nhiều hơn báo cáo

Bệnh viêm phổi cấp được báo cáo lần đầu tiên vào ngày 31/12/2019, cách đây chưa đầy 4 tuần. Phần lớn thời gian, nhân viên y tế tại các bệnh viện ở Vũ Hán phải điều trị cho bệnh nhân mà không rõ nguyên nhân bệnh và virus nCoV chưa từng biết đến này lây truyền từ người sang người.

Yuen Kwok-yung, bác sĩ và chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại học Hong Kong cho biết, một bệnh nhân được coi là "nguồn siêu lây nhiễm" đã truyền bệnh cho 14 bác sĩ.

Hiện, có ít nhất một tòa ký túc xá tại bệnh viện được sử dụng để cách ly các nhân viên y tế. Số y bác sĩ dương tính với virus corona chủng nCoV khả năng cao đã vượt qua 15.

"Nhiều người không được thông báo về nguy cơ lây truyền từ người sang người. Chúng tôi thậm chí không có đủ đồ bảo hộ, bộ dụng cụ kiểm tra và các vật tư khác", một bác sĩ cho biết.

Lo lắng việc các đồng nghiệp bị nhiễm bệnh, họ không có sự lựa Trung tâm dịch thuật chọn nào khác ngoài tiếp tục làm việc.

Ủy ban Y tế tỉnh Hồ Bắc ngày 21/1 xác nhận có 5 nhân viên y tế từ thành phố Hoàng Cương gần đó đã mắc bệnh.

Nhân viên y tế Vũ Hán đưa bệnh nhân vào khu cách ly. Ảnh: Reuters.

Tới trưa 24/1, Trung Quốc đã phong tỏa 10 thành phố bao gồm Vũ Hán, Hoàng Cương, Ngạc Châu, Xích Bích, Tiên Đào, Tiềm Giang, Chi Giang, Lợi Xuyên, Ân Thi và Hàm Ninh, nơi cư trú của hơn 23 triệu người. Đây được coi là nỗ lực chưa từng có của Trung Quốc để ngăn chặn dịch viêm phổi lây lan rộng.

Virus nCoV đã gây bệnh cho hơn 840 người, 26 ca tử vong trong và ngoài thành phố Vũ Hán.

Tác nhân gây bệnh dường như ít liên quan đến độc tính của hội chứng hoặc chủng virus gây ra bệnh SARS vào năm 2002.

Tỷ lệ lây nhiễm tăng nhanh chỉ trong hai tuần. Các bác sĩ cho biết 14 bệnh viện của thành phố được chỉ định xử lý virus có nguy cơ bị quá tải, nhiều nhân viên y tế kiệt sức.

Bác sĩ Vương Quang Phát, Trưởng khoa Hô hấp tại Đệ Nhất Y viện, Đại học Bắc Kinh, được xác định mắc viêm phổi do nCoV. Ông chính là người trước đó đưa ra tuyên bố "căn bệnh có thể phòng ngừa và kiểm soát". Bác sĩ Vương cũng là người đã giám sát công tác phòng ngừa dịch SARS vào năm 2003.

Một bác sĩ tại Vũ Hán cho hay đưa các người nhiễm virus vào bệnh viện cùng với các bệnh nhân khác là nguyên nhân lớn dẫn tới lây chéo, ảnh hưởng tới cả các nhân viên y tế.

WHO hiện chưa ban bố tình trạng khẩn cấp. Sau cuộc họp vào ngày 23/1, cơ quan cho rằng, đây là tình trạng khẩn cấp ở Trung Quốc, nhưng chưa phải mối lo ngại toàn cầu.

Virus hầu hết ảnh hưởng đến người già và những người có tiền sử bệnh tật.

Chính phủ Hàn Quốc sáng 24/1 đã xác nhận trường hợp viêm phổi thứ hai. Cùng ngày, Nhật Bản ghi nhận thêm một người dương tính với virus. Tổng số ca bệnh bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc hiện 12, xuất hiện tại Thái Lan (4 ca), Nhật Bản (2), Hàn Quốc (2), Việt Nam (2), Singapore và Mỹ đều một bệnh nhân.

Bộ Y tế Việt Nam đã công bố hai số điện thoại "nóng" thông tin bệnh viêm phổi cấp do virus nCoV 0989671115, 0963851919. Bộ khuyến cáo người dân liên hệ đến Cục Y tế dự phòng hoặc cơ quan y tế gần nhất, nếu nghi ngờ viêm phổi hoặc bị viêm phổi.

Thục Linh (Theo SCMP )

Nhà hàng quanh Hồ Gươm kín chỗ VIP xem pháo hoa Giao thừa

Năm nay, nhiều nhà hàng, quán cà phê quanh Hồ Gươm tiếp tục bán chỗ ngồi xem pháo hôm đêm Giao thừa. Giá vé cũng tương đương năm ngoái, dao động từ 500.000 đến hơn 1,6 triệu đồng tuỳ vị trí và góc nhìn. Hầu hết đều bán vé đi kèm một đồ ăn hoặc đồ uống.

Pháo hoa tầm cao tại Hồ Gươm. Ảnh: Giang Huy

Tuy nhiên, một số cơ sở hiện hết chỗ ngồi ở ngoài trời, chỉ còn trong nhà với giá rẻ hơn. "Cả ba cơ sở của chúng tôi đều hết chỗ ngồi ngoài ban công với giá 1,65 triệu đồng. Hiện chỉ còn chỗ ngồi trong nhà ngắm pháo hoa qua cửa kính với giá gần 1,2 triệu đồng", nhân viên một nhà hàng trên phố Cầu Gỗ cho biết sáng nay (29 tháng Chạp).

Mức vé hơn 1,6 triệu đồng đã bao gồm một suất ăn và một ly rượu vang. Nhà hàng này cũng tính vé trẻ em cao dưới 1 m là 590.000 đồng.

Để đặt bàn, khách hàng có thể gọi điện và chuyển khoản thanh toán trước. Dù vậy, nhiều nhà hàng vẫn khuyên khách nên đến chọn bàn để xem góc nhìn thực tế và trực tiếp thanh toán để lấy vé luôn. Một vài nhà hàng bán vé hơn Trung tâm dịch thuật một triệu đồng cũng có chương trình văn nghệ chào năm mới để phục vụ khách trước khi xem pháo hoa.

Một số cơ sở khác ở khu vực quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục tầm nhìn hạn chế hơn cũng bán chỗ xem pháo nhưng giá rẻ hơn, chỉ khoảng 300.000 đến 600.000 đồng nhưng chỉ kèm một đồ uống như cà phê, bia...

Giao thừa Tết Canh Tý, Hà Nội sẽ bắn pháo tại 30 quận, huyện với 6 điểm bắn tầm cao và 24 điểm tầm thấp. Trong đó, 6 điểm pháo hoa tầm cao gồm: Khu vực hồ Gươm (Hoàn Kiếm); Vườn hoa Lạc Long Quân (quận Tây Hồ); Sân vận động Mỹ Đình (Nam Từ Liêm); Công viên Thống Nhất (Hai Bà Trưng); Hồ Văn Quán (Hà Đông); Thành cổ Sơn Tây (thị xã Sơn Tây).

Anh Tú

Những công chúa châu Á bỏ hoàng gia

Vợ chồng Harry - Meghan hôm 8/1 khiến công chúng ngỡ ngàng khi thông báo rút khỏi các vị trí cấp cao trong Hoàng gia Anh, thành lập tổ chức từ thiện mới và trở nên "độc lập về tài chính". Điện Buckingham sau đó tuyên bố họ sẽ không còn mang danh hiệu Hoàng tử và Công nương, không tiếp tục tham gia hoạt động của hoàng gia, cũng không còn đại diện cho Nữ hoàng Elizabeth II khi tới các sự kiện.

Việc Harry và Meghan rút lui khỏi hoàng gia, hay còn được giới truyền thông gọi là "Megxit", được cho là xuất phát từ mong muốn có cuộc sống riêng tư hơn. Họ không phải những thành viên hoàng gia đầu tiên tỏ ra mệt mỏi vì "ánh hào quang" và sự soi xét của công chúng. Nhiều công chúa tại châu Á cũng chọn cuộc sống thường dân sau khi kết hôn với người bên ngoài hoàng tộc, đặc biệt ở Nhật Bản.

Công chúa Ayako , cháu họ Thái thượng hoàng Akihito, rời hoàng gia hồi năm 2018 sau khi kết hôn với Kei Moriya, nhân viên một công ty vận chuyển. Sau khi ký giấy đăng ký kết hôn, công chúa 29 tuổi đổi tên thành Ayako Moriya. Theo quy tắc, phụ nữ được gả vào hoàng gia Nhật sẽ trở thành thành viên hoàng tộc, nhưng nếu kết hôn với thường dân thì phải ra đi.

Vợ chồng Kei và Ayako Moriya trả lời phỏng vấn sau lễ cưới tại đền Meiji, Tokyo hồi tháng 10/2018. Ảnh: Reuters .

Ayako, người có bằng thạc sĩ về phúc lợi xã hội, quen biết chồng từ tháng 12/2017 qua sự giới thiệu của mẹ mình, công nương Takamado. Công nương gặp cha mẹ của Moriya khi tham gia hoạt động của một tổ chức phi chính phủ. Ngoài thích hoạt động phúc lợi xã hội, vợ chồng nhà Moriya đều thích trượt tuyết, đọc sách và du lịch.

Sau khi Ayako mất danh hiệu, quy mô hoàng gia Nhật thu hẹp còn 18 thành viên, khiến công chúng lo ngại về sự gia tăng gánh nặng trong việc thực hiện nhiệm vụ hoàng gia, đồng thời kêu gọi thay đổi quy tắc kế vị. Nhật Bản chỉ cho phép nam giới lên Ngai vàng Hoa cúc bất chấp hoàng gia chỉ có 4 người thừa kế nam.

Số thành viên dự kiến giảm xuống còn 17 trong năm nay, khi công chúa Mako , cháu gái lớn nhất của Thái thượng hoàng, cũng có kế hoạch kết hôn với luật sư Kei Komuro, bạn thời đại học của cô. Hai người quen nhau năm 2012 qua một người bạn trong tiệc giao lưu ở một nhà hàng tại quận Shibuya, Tokyo. Một năm sau, Komuro ngỏ lời yêu Mako.

Trước Ayako và Mako, nhiều công chúa Nhật Bản khác cũng chấp nhận mất danh hiệu khi kết hôn với thường dân. Hồi năm Trung tâm dịch thuật 2005, công chúa Nori , hiện 50 tuổi, con gái duy nhất của Thái thượng hoàng Akihito, kết hôn với nhà thiết kế đô thị Yoshiki Kuroda và từ bỏ mọi khoản trợ cấp từ nhà nước.

Tuy nhiên, chính phủ Nhật Bản vẫn quyết định cấp cho vợ chồng Kuroda khoản tiền 1,29 triệu USD. Sau khi kết hôn, công chúa Nori đổi tên thành Sayako Kuroda, phải đóng thuế và được quyền bỏ phiếu như những công dân khác.

Năm 1950, công chúa Taka , chị gái của Thái thượng hoàng, kết hôn với thường dân Toshimichi Takatsukasa và đổi tên thành Kazuko Takatsukasa. Chồng của bà xuất thân từ gia đình quý tộc, nhưng mất danh hiệu do cải cách pháp lý tại Nhật Bản sau chiến tranh.

16 năm sau, thi thể ông Takatsukasa được tìm thấy trong căn hộ của nhân tình, một chiêu đãi viên tại hộp đêm ở quận Ginza, Tokyo. Nguyên nhân tử vong là ngộ độc khí CO, dẫn đến suy đoán đây là một vụ tự tử kép. Ông Takatsukasa được cho là muốn cùng chết với nhân tình bởi không được quyền ly dị và tái hôn.

Công chúa Yori , em gái Taka, cũng tiếp bước người chị vào năm 1952 khi kết hôn với Takamasa Ikeda, một quý tộc bà gặp gỡ trong tiệc trà, sau đó đổi tên thành Atsuko Ikeda. Cặp vợ chồng chuyển tới sống tại tỉnh Okayama và xây dựng một doanh nghiệp chăn nuôi gia súc phát đạt. Năm 1988, bà thay chị gái Taka trở thành nữ tư tế của đền Ise.

Hoàng gia Thái Lan cũng từng trải qua tình huống tương tự, khi công chúa Ubolratana Rajakanya , con đầu lòng của cố vương Bhumibol Adulyadej và Thái hậu Sikirit, kết hôn với Peter Jensen, một người đàn ông Mỹ hồi năm 1972. Hai người quen nhau trong khoảng thời gian cùng theo học tại Viện Công nghệ Massachusetts.

Công chúa Ubolratana tại một cuộc họp báo ở Pháp năm 2008. Ảnh: Reuters .

Với lựa chọn đi theo tiếng gọi tình yêu, Ubolratana chấp nhận mất tước vị hoàng gia và sống cuộc đời "không theo khuôn mẫu truyền thống". Bà có ba người con với chồng, nhưng ly dị vào năm 1998. Sau khi trở về quê hương năm 2001, bà được sắc phong danh hiệu "Tunkramom Ying", nghĩa là "Con gái của Nữ hoàng nhiếp chính" và được các quan chức chính phủ Thái Lan coi là một thành viên hoàng gia.

Năm ngoái, Ubolratana khiến công chúng bất ngờ khi đăng ký làm ứng viên tranh cử thủ tướng cho đảng Thai Raksa Chart, liên quan đến đảng Pheu Thai do cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra sáng lập. Tuy nhiên, nỗ lực tham gia chính trị của bà bất thành khi Vua Maha Majiralongkorn ra lệnh ngăn chị gái tranh cử, bởi động thái này "đi ngược truyền thống, phong tục và văn hóa đất nước".

Ánh Ngọc (Theo SCMP )

Viêm phổi Vũ Hán - bài kiểm tra với ông Tập

"SARS buộc cả nước phải chú ý đến cuộc sống của người dân", ông nói trong dịp kỷ niệm 10 năm khủng hoảng SARS nổ ra năm 2003. "Chúng ta đã đạt được tiến bộ lớn, nhưng bước chân của chúng ta vẫn rất chậm, đặc biệt là về mặt y tế".

Khi dịch viêm phổi Vũ Hán đang lan rộng khắp Trung Quốc và toàn cầu khiến 25 người tử vong, Trung Quốc đang phải đối mặt với bài kiểm tra về việc họ đã thay đổi thế nào kể từ năm 2003, cả về khả năng phản ứng của hệ thống y tế, lẫn cách chính phủ trung ương xử lý khủng hoảng.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Macau tháng 12/2019. Ảnh: Reuters .

Phát biểu trong tuần này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình yêu cầu "dốc hết sức" để ngăn chặn sự lây lan của virus và điều trị cho những người nhiễm bệnh. Ông dường như muốn phát đi thông điệp rõ ràng: những sai lầm từ thời khủng hoảng SARS (Hội chứng hô hấp cấp tính nặng) sẽ không lặp lại.

Viêm phổi Vũ Hán là cuộc khủng hoảng mới nhất ông Tập đối mặt, khi ông còn đang "đau đầu" với nhiều vấn đề như chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, biểu tình ở Hong Kong và vấn đề Đài Loan.

Ông Tập là lãnh đạo Trung Quốc tập trung nhiều quyền lực nhất vào tay mình kể từ thời Mao Trạch Đông. Mặc dù việc này mang lại cho ông sự kiểm soát to lớn, điều đó cũng có nghĩa mọi cuộc khủng hoảng là bài kiểm tra về khả năng lãnh đạo của ông.

Sau khi ông Tập đưa ra lời hiệu triệu, các nỗ lực kiểm soát virus đã được đẩy mạnh trên toàn quốc. Các cơ quan y tế yêu cầu phản ứng ở mức cao nhất, vốn thường được sử dụng để xử lý dịch hạch hoặc dịch tả. Ngày 23/1, thành phố Vũ Hán với 11 triệu dân ở miền trung Trung Quốc, nơi khởi phát dịch, đã bị phong tỏa , các phương tiện công cộng bị cấm rời thành phố.

Dịch viêm phổi có thể là cơ hội của Trung Quốc để xua đi bóng ma SARS. Tuy nhiên, nó cũng có thể phơi bày rằng sau 17 năm, các lỗ hổng cơ bản vẫn tồn tại khi xử lý khủng hoảng và tình trạng này có thể dẫn đến nguy hiểm lớn hơn nhiều trong tương lai.

Trường hợp nhiễm SARS đầu tiên được xác định ở miền nam Trung Quốc vào tháng 11/2002. 8.000 người sau đó mắc bệnh trên toàn thế giới, phần lớn ở Trung Quốc.

Tuy nhiên, ngay cả khi căn bệnh lây lan rộng khắp tỉnh Quảng Đông, truyền thông Trung Quốc bị kiểm duyệt, bệnh nhân và người nhà bị ngăn nói về căn bệnh. Các quan chức hạ thấp mức nghiêm trọng của vấn đề vì không muốn gây tổn hại đến kinh tế và "ổn định xã hội" - những thước đo quan trọng để họ được thăng chức.

Cho đến khi Tưởng Ngạn Vĩnh, bác sĩ quân đội Trung Quốc về hưu, vạch trần việc che đậy này vào đầu năm 2003, phần lớn Trung Quốc và phần còn lại của thế giới mới nhận thức được mối nguy hiểm thực sự. Nhưng khi đó SARS đã lan rộng. Tổ Trung tâm dịch thuật chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố virus là "mối đe dọa toàn cầu" và những nỗ lực ngăn chặn lây lan được thúc đẩy trên toàn thế giới.

Trong những tháng sau đó, chính phủ Trung Quốc chính thức xin lỗi vì báo cáo chậm về dịch bệnh và bộ trưởng y tế nước này cùng thị trưởng Bắc Kinh bị cách chức.

Trong khủng hoảng hiện tại , Trung Quốc trên bề nổi có vẻ xử lý tốt hơn rất nhiều so với thời SARS. Giới chức ở Vũ Hán đã cảnh báo công chúng về loại virus mới vào giữa tháng 12, ngay sau khi các trường hợp đầu tiên được xác định. Tuyên bố của ông Tập 4 tuần sau đó thúc đẩy mạnh mẽ phản ứng của các địa phương và mức độ nguy hiểm của dịch bệnh được công khai.

Tuy nhiên, còn có một vấn đề ẩn đằng sau. Trung Quốc có câu thành ngữ "trời cao, hoàng đế ở xa". Mặc dù quyền lực tập trung vào chính quyền trung ương, chính quyền địa phương không phải lúc nào cũng hành động như Bắc Kinh muốn. Các yêu cầu từ trung ương như xử lý tham nhũng, hạn chế ô nhiễm hay tăng tính minh bạch không phải lúc nào cũng được các tỉnh thành thực hiện nghiêm túc.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy các quan chức ở Vũ Hán đã hạ thấp nguy cơ của virus trong vài tuần, gây chậm trễ trong việc ngăn chặn lây lan. Mặc dù trường hợp đầu tiên được phát hiện vào ngày 8/12, phải đến ngày 14/1, các quan chức ở Vũ Hán mới đưa ra biện pháp kiểm tra tại nơi công cộng để phát hiện người nhiễm bệnh. Giữa khủng hoảng, một cuộc họp đảng lớn của tỉnh Hồ Bắc vẫn được tổ chức ở Vũ Hán và hơn 40.000 gia đình được mời tham dự một bữa tiệc trong nỗ lực lập kỷ lục thế giới.

Phát biểu với truyền thông nhà nước, các quan chức Vũ Hán nói rằng loại virus này khó có thể lây từ người sang người. Các quan chức trung ương ban đầu lặp lại đánh giá này: Vương Nghiễm Phát, người đứng đầu nhóm các nhà nghiên cứu được Bắc Kinh cử đi điều tra tình hình, ngày 11/1 nói rằng dịch bệnh đã được kiểm soát. Tuy nhiên, chính ông sau đó bị chẩn đoán nhiễm virus.

Chính quyền Vũ Hán cũng cố gắng kiểm soát thảo luận về virus. Truyền thông nhà nước đưa tin cảnh sát bắt 8 người vào đầu tháng một vì phát tán "tin đồn" rằng virus có liên quan đến SARS. Cơ quan y tế sau đó xác nhận cả hai căn bệnh đều do virus thuộc chủng corona gây ra.

Ngay cả khi các nhà nghiên cứu ở Anh ước tính dịch bệnh lây lan có thể ảnh hưởng ít nhất 1.700 người, không có trường hợp mới nào được báo cáo ở Vũ Hán, mặc dù các ca nhiễm được phát hiện ở quốc gia khác. "Virus chỉ ảnh hưởng đến du khách nước ngoài thôi à?", một người hỏi một cách mỉa mai trên mạng xã hội.

Chỉ đến khi các thanh tra từ Bắc Kinh đánh giá tình hình thì báo động đúng mức mới được đưa. Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình nhà nước CCTV, Chung Nam Sơn xác nhận bệnh "lây truyền từ người sang người" và cảnh báo tỷ lệ lây nhiễm rất cao.

Các nước có bệnh nhân nhiễm virus viêm phổi Vũ Hán. Bấm vào ảnh để xem đầy đủ .

Phát biểu với truyền thông nhà nước trong tuần này, Thị trưởng Vũ Hán Chu Tiên Vượng thừa nhận cảnh báo của thành phố "không đủ".

Dù vấn đề này là do sự quan liêu hay che đậy có động cơ chính trị, sự chậm trễ đến vào thời điểm không thể tệ hơn: mùa "xuân vận" đang diễn ra, hàng trăm triệu người di chuyển khắp đất nước, chen chúc nhau trên các chuyến tàu, xe khách và máy bay để về quê vào dịp Tết.

Lệnh phong tỏa Vũ Hán không được đưa ra cho đến ngày 23/1, tức 29 Tết. Một người phụ nữ được chẩn đoán nhiễm virus ở Hàn Quốc cho biết cô từng đi khám ở Vũ Hán nhưng được cho ra về và được rời Trung Quốc.

Việc kiểm duyệt báo chí và internet ở Trung Quốc khiến thông tin được lan truyền chậm trễ, người dân chỉ có thể dựa vào các nguồn tin chính thức với hy vọng các quan chức sẽ công khai minh bạch.

Khi ông Tập ra tuyên bố "dốc toàn lực", động thái này được coi như "bật đèn xanh" để truyền thông Trung Quốc đưa tin về virus Vũ Hán. Các phóng viên nhanh chóng đến ổ dịch, Caixin và Beijing News đưa ra những bài viết chuyên sâu, một số trong đó phơi bày cách xử lý yếu kém của chính quyền địa phương. Viết trên WeChat từ Vũ Hán, phóng viên Caixin Gao Yu so sánh tình hình hiện giờ với khủng hoảng SARS, nói rằng "sự thiếu minh bạch, giám sát công khai và sự thật đã gây ra thiệt hại lớn cho an toàn công cộng".

Sau khủng hoảng SARS, Trung Quốc đã học được bài học là phải cởi mở, minh bạch về thông tin. Tuy nhiên, các chính sách của ông Tập như quyền lực tập trung vào chính quyền trung ương, kiểm duyệt thông tin và chiến dịch chống tham nhũng quyết liệt đã khiến nhiều địa phương e sợ khiến Bắc Kinh tức giận nên không dám công khai các thông tin tiêu cực.

Giống như câu thành ngữ, ông Tập "ở xa" chính quyền địa phương và không thể nhanh chóng nắm được thông tin. "Dịch bệnh Vũ Hán cho thấy chuyện gì xảy ra khi nước này phải dựa vào những thông tin bị cắt gọt, được từ từ báo cáo lên lãnh đạo cấp cao thì các biện pháp xử lý thỏa đáng mới được thực hiện", James Griffiths, nhà bình luận của CNN viết.

Phương Vũ (Theo CNN )

Săn cá niên dưới đáy sông

 

 

Bài tết 6: Săn cá niên dưới đáy sông

Bắt cá niên dưới sông Tranh. Video: Đắc Thành.

Chập tối mỗi ngày, anh Nguyễn Đức Hải, 39 tuổi, ở xã Trà Mai, huyện Nam Trà My, ăn bữa cơm tối xong thì bắt đầu công việc bắt cá niên dưới đáy sông. Cho đồ nghề vào balô, anh Hải chạy khoảng một km thì đến cầu Trà Tập, bắc qua sông Tranh - nơi có những ghềnh đá nước trong vắt, chảy xiết.

Đến bờ sông, anh Hải lấy đèn pin và một chiếc vợt gắn vào tấm lưới rộng hơn 20 cm. Nhúng kính lặn xuống nước, anh Hải lấy dầu gội đầu đánh bụi Trung tâm dịch thuật bẩn bám vào. "Cách làm này giúp kính trong suốt, khi xuống nước dễ quan sát nơi cá trú ngụ", anh giải thích.

Anh Hải lặn xuống đáy sông săn cá niên. Ảnh: Đắc Thành.

Dòng sông Tranh bắt nguồn từ ngọn núi Ngọc Linh cao nhất miền Trung đổ về xuôi, gặp những bãi đá nhô lên tạo ra âm thanh róc rách. Anh Hải đeo kính lặn, miệng ngậm đèn pin, tay cầm vợt lặn sâu xuống đáy sông, để lại một đốm sáng lóe lên mặt nước.

Thấy con cá niên to hơn ngón chân cái, dài gần 10 cm, anh Hải dùng vợt khéo léo để cá nằm lọt vào lưới. "Bắt cá đòi hỏi thao tác phải nhẹ nhàng, nếu phát ra tiếng động lớn chúng chạy thoát rất nhanh", người thợ săn cá nói.

Cá nằm gọn trong vợt, anh Hải dùng tay nắm chặt rồi ngoi lên mặt nước thở. "Mỗi lần lặn xuống tôi nín hơi dài nhất khoảng một phút, tuy nhiên gặp những vũng nước xoáy thì 30 giây phải ngoi lên", anh Hải kể, cho hay có lúc gặp 2-3 con thì nhanh chóng lên thở rồi lặn xuống liền.

Thành quả sau một lần lặn là hai con cá niên. Ảnh: Đắc Thành.

Giắt cá niên vào lưng quần, anh Hải giải thích lúc nào cũng mặc quần loại vải thun, xung quanh lưng quần để hơn 10 con cá rồi mới lên bờ.

Cá niên thường sống theo bầy đàn, tập trung nhiều ở những vùng nước sâu dọc sông, suối đầu nguồn. Chúng sống nhiều nhất là những thác nước, nghềnh để ăn rêu bám trên đá. Ban ngày cá niên nhanh nhẹn, khôn khéo, rất khó bắt. Ban đêm cá di chuyển chậm nên mới bắt được.

Thịt cá niên trắng, thơm, không tanh, nhiều chất dinh dưỡng nên được chế biến làm món đặc sản của địa phương. Trong đó, phổ biến nhất là kho, nấu rau răm, nướng hoặc chiên giòn. "Đặc biệt nhất là ruột cá niên nấu với rau rừng, loại này có vị đắng của bộ mật và ruột, được nhiều người ưa thích", anh chia sẻ.

Lặn bắt cá trên sông Tranh thường xuyên, anh Hải thuộc nằm lòng những điểm cá trú ẩn. Bắt hết nơi này anh bơi xuôi dòng nước chuyển qua nơi khác. "Trước đây mỗi lần lặn bắt cá to bằng cổ tay, nhưng nay không còn nhiều, chỉ thường gặp cá to bằng ngón chân cái", anh nói.

Một kg cá niên bán Tết giá trên 400.000 đồng. Ảnh: Đắc Thành.

Nghề lặn bắt cá cho anh Hải nguồn thu nhập khá, tuy nhiên luôn đối diện với nguy hiểm. Có lúc đang lặn thì bất ngờ gốc cây trôi qua đâm trúng hay gặp những hố nước xoáy rất khó thoát ra.

"Cách đây gần một năm, một người lặn bắt cá gặp vùng nước xoáy và tử vong, do không biết thoát ra ngoài", anh Hải kể và chia sẻ nếu gặp dòng xoáy thì lặn theo vòng nước chảy để nổi lên, lặn theo hướng thẳng đứng sẽ bị cuốn xuống.

Đến 20h, anh Hải kết thúc công việc trở về nhà, thành quả là hơn 3 kg cá niên cho vào túi bóng để trong tủ lạnh bảo quản. "Ngày ít bắt được 2 kg, ngày nhiều bắt 5 kg. Giá bán ngày thường 280.000 đồng; tháng cận Tết hơn 400.000 đồng một kg", anh nói.

Cá niên còn gọi là cá sỉnh cao hay cá mát có danh pháp khoa học Onychostoma gerlachi. Ở Việt Nam, loài cá này sinh trưởng tự nhiên trên khắp các sông suối thuộc vùng núi. Bề ngoài cá niên trông giống cá chép nhưng thân mình thon thả, phần vảy cá màu ánh bạc, vây pha chút màu vàng nhạt, óng ánh dưới ánh nắng mặt trời. Cá đắt, nhưng hiện chưa nhân giống và nuôi được.